Sancties als risico

Sanctiemaatregelen

Maar wat verstaan we precies onder sanctiemaatregelen?

Sanctiemaatregelen zijn politieke instrumenten in het buitenland- en veiligheidsbeleid van de Verenigde Naties, de Europese Unie en individuele landen zoals de Verenigde Staten. 

Sanctiemaatregelen moeten worden nageleefd door overheden, bedrijven en personen. Overtreding van sanctiemaatregelen is een economisch delict, is strafbaar en kan leiden tot aanzienlijke boetes. In bepaalde rechtsgebieden kan het zelfs leiden tot persoonlijke boetes en gevangenisstraffen voor verantwoordelijke medewerkers. Daarnaast kan het gevolgen hebben voor de activiteiten en aspiraties van organisaties in de landen waarvan de richtlijnen worden overtreden.

Tegenstrijdigheden

In bovenstaande nieuwsberichten wordt gesproken over sancties tegen landen en personen. In sommige gevallen is de hele (westerse) wereld het eens dat er geen zaken meer gedaan kunnen worden met een bepaald land. Bekende voorbeelden zijn Noord-Korea en Syrië.

Maar hoe zit het met sancties tegen Afghanistan, Cuba of Myanmar? Hier lopen de meningen tussen de Verenigde Staten (VS) en de Europese Unie (EU) erg uiteen. Zo zijn er wel EU-sancties tegen Afghanistan van kracht, maar via de Office of Foreign Assets Control (OFAC), laat de VS weten dat er geen sancties zijn. De VS levert zelfs wapens aan Afghanistan. Het omgekeerde is waar wanneer wij kijken naar Cuba. De EU kijkt hier heel anders tegenaan dan de VS, die vanuit haar geschiedenis geen goede band heeft met het land.

Uit deze voorbeelden blijkt wel dat er naast veiligheid in binnen- en buitenland andere belangen een rol spelen. Geld, status, geschiedenis, politieke voorkeur en economische (eigen)belang kunnen grote invloed hebben bij het opstellen van sanctiemaatregelen tegen landen en personen.

Risico's in het kader van de Wwft

De Wet ter voorkoming van witwassen en financiering van terrorisme (Wwft) verplicht instellingen om in het cliëntenonderzoek aandacht te besteden aan de risico’s die een klant met zich meebrengt. De intensiteit van het onderzoek wordt bepaald door de risico’s die bepaalde typen cliënten, producten of transacties met zich meebrengen. Instellingen treffen daarbij extra maatregelen in gevallen waarbij een hoger risico bestaat op witwassen of financiering van terrorisme.

Een van de risico’s waar naar wordt gekeken is het geografisch risico, waar het sanctierisico onderdeel van uitmaakt. Het geografisch risico hangt samen met de landen/geografische regio's waar de klant zaken mee doet. Een voorbeeld om dit te illustreren:

Jerrell Maassen heeft zijn eigen bouwbedrijf, Maassen BV. Uit het cliëntenonderzoek komt naar voren dat Maassen BV betrokken is bij een bouwproject in Wit-Rusland. Dat levert een geografisch risico op, want Wit-Rusland is onderworpen aan sancties. Het gevolg is dat er een nader onderzoek moet plaatsvinden naar onder meer de aard van de activiteiten in Wit-Rusland, de betrokken partijen en de geldstromen. Daarnaast is het van belang om vast te stellen of de klant, in dit geval Jerrell Maassen, op de hoogte is van de sanctiewetgeving en welke maatregelen hij binnen het bouwbedrijf heeft genomen om aan de regelgeving te voldoen.

Het vaststellen van een sanctierisico kan hiermee grote impact hebben, niet alleen voor de bank, maar ook voor de klant.

CDD Masterclass – Geografisch risico

Geografisch risico is een interessant en belangrijk onderwerp in het CDD bouwwerk. Voor een goede voorbereiding op de praktijk ontwikkelden we in samenwerking met inhoudelijke specialisten uit de CDD praktijk een Masterclass Geografisch risico. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan het signaleren van de risico’s die klanten van banken lopen door financiële transacties in en met het buitenland. Ook het: ‘Hoe breng ik het over op de klant?’ is een belangrijk thema op deze dag. De Masterclass is geschikt voor financieel professionals die geen tot weinig ervaring hebben met CDD/KYC werkzaamheden.